Türkiye tarihinde çok önemli bir gelişmeye hem işin uzmanları hem de ülke vatandaşları olarak tanık olduk. Bir direniş olarak başlayıp sonrasında başka kavramları da sahiplenerek büyüyen Taksim Gezi Parkı olaylarının yayılmaya başladığı sırada, belki de en büyük destek 2011’de Mısır’da yaşanan olaylardan ve o olaylardaki sosyal medya etkisinden alındı.
Peki bu olaylarda sosyal medyanın yeri nedir? Neden bu kadar suçlandı?
Bugün tüm dünyada en etkili iletişim aracı olan internet sayesinde hepimiz birer mikrofon, birer kamera ve birer gazeteye sahibiz aslında. Yani birer haberciyiz ve biliriz ki ikiye ayrılır; doğruyu yazan, yanlışı yazan.. Yanlışı yazan habercinin görüşleri, sosyal medyada birçok bilginin ne yazık ki doğruluğunu ispat edemediğimiz kaynaklara ve niyetine dayanmaktadır. Bu olaylarda en çok başımız bu noktada ağrıdı. Bunu önlemek için “kesin bilgi” olarak paylaşmak gibi çeşitli önlemler alınsa dahi çoğu kez ne yazık ki provokasyon meydana geldi. Bu aslına bakarsanız kaçınılmaz bir durum ve sadece bu mecralara özel değil. Bu mecranın tek farkı herkesin gözle görebilir olması ve yayılmaya çok elverişli olması, yani kanıtlanabilir bir provoskasyon.
Türkiye’de 10 milyonu aşkın Twitter kullanıcısı bulunmaktadır. Twitter kullanıcı profilini biraz detaylı incelediğimiz zaman, ağırlıklı dijital sektör çalışanları, iletişimciler ve ünlüleri görüyoruz. Ağırlıklı diyorum çünkü bu profillerin Twitter’da etkileyebilecekleri kişi sayısı da normal bir kullanıcıya oranla oldukça yüksek. Hal böyle olunca, atılan bir tweet, fotoğraf ve paylaşımın daha yüksek hızda kitlelere yayıldığına tanık oluyoruz.
Trend topic, bir nevi şehrin en büyük canlı billboardu, bir nevi prime time dizi arasında giren reklam.. Yani kitlelere mesajını ulaştırabileceğiniz büyük bir alan, üstelik örgütleyici özelliği çok yüksek. Mesajınızı alan ne kadar konuşursa o kadar büyük bir ses çıkıyor..
Türk milleti akıllıdır. Twitter’ı az sayıda kişinin ve belli bir profilin kullandığını bildiğinden, habercilik anlayışından ödün veren medya kanallarına inat, ulaşamadıkları kitleler için mesajlarını başka mecralara taşıdılar. Örnek vermem gerekirse; http://occupygezipics.tumblr.com/
Olaylar büyürken bakalım sosyal medyaya nasıl yansımış,
- Gezi Parkı olaylarının ilk haftasında toplam 91 milyon tweet gönderildi. Dünyada günde atılan tweet sayısı ortalama 400 milyon olduğuna göre çok ciddi bir rakam!
- Birçok medya kurumu ve markalar için kriz yaratan durum meydana geldi. Bunlar ayrı bir inceleme konusu.
- Günlük atılan tweet sayılarına baktığımız zaman, diğer kanallardan da takip ettiğimiz olayların şiddetine paralel gittiğiniz görebiliyoruz.
- Araştırma şirketi KONDA’nın Gezi Parkı olaylarında 6-7 Haziran tarihlerinde olaylar bölgesinde bulunan 4 bin kişiyle yaptığı bir araştırmaya göre %69’luk bir kesim, bu olayları ilk olarak sosyal medyadan duymuş. Araştırmaya katılanların %84’ü olaylar sırasında parktan interneti aktif şekilde kullanarak yayın yapmış. (Haberci dediğimi şimdi daha iyi anlamışsınızdır.)
- eBrandValue tarafından yapılan diğer bir araştırma ise tweet atılan bölgeleri ortaya koyuyor.
Bu konu üzerine çokça konuşmak mümkün. Aslında sosyal medya ile ilişkisini bir süre daha hissetmeye devam edeceğiz. Burada bu olaylara tanık olan herkesin unutmaması gereken konu, iletişim kanallarının bugün nelere sebep olacağı, kontrol edilmesinin ne kadar zor olduğu ve en önemlisi kriz yönetiminin kimlere emanet edilmesi gerektiğidir.
Bugün gelinen noktada, her internet kullanıcısının doğru ya da yanlış bir şekilde kaynak ürettiği, bu kaynakların internette kalıcı izler bıraktığını gözardı etmemek gerekiyor.
Sevgili Alemşah Öztürk’ün bu konuda blogunda yazdığı gibi
“Krizi başlatanı bul ve sustur ya da anlaş.
Hiç bir kriz kitabında bu durumu çözemezsen ne yaparsın’ı anlatmaz. Çünkü her zaman olay burada çözümlenmek zorundadır. “
Huzur içinde yaşayacağımız günlerin temennisiyle..
Kaynaklar:
Twitter İstatistikleri http://expandedramblings.com/index.php/march-2013-by-the-numbers-a-few-amazing-twitter-stats/
http://sosyalmedya.co/gezi-parki-direnisi-twittera-nasil-yansidi-analiz/
KONDA Gezi Parkı Araştırması http://t24.com.tr/files/GeziPark%C4%B1Final.pdf
Occupy Gezi Movement http://www.ebrandvalue.com/occupy-gezi-movement/
